100 jaar geleden koos Nederland ervoor om samen voor pensioen te zorgen. En 100 jaar geleden werd ABP hét pensioenfonds voor overheid en onderwijs. ABP en uitvoeringsorganisatie APG staan samen stil bij deze mijlpaal. We kijken terug op de kracht van ons unieke en evenwichtige pensioenstelsel, we staan stil bij vandaag en we werken samen verder aan een goed pensioen in een leefbare wereld voor iedereen. Gisteren, vandaag en morgen.
1922 – grondwet herzien
1922 was het jaar waarin de grondwet werd herzien. Het jaar waarin vrouwen voor het eerst hun stem mochten uitbrengen voor de Tweede Kamer. En het jaar waarin de Nederlandse regering de pensioenwet aannam en het Algemeen Burgerlijk Pensioenfonds werd opgericht. Daarmee was het pensioen van alle ambtenaren collectief geregeld.
Collectief stelsel
De gedachte achter dat besluit 100 jaar geleden staat tot op de dag van vandaag als een huis: samen kunnen we zorgen voor een goed pensioen. Ons collectieve stelsel gaat uit van solidariteit en verbindt jong en oud, rijk en arm, werkenden en gepensioneerden, individu en samenleving. Dat is de kern en de kracht van ons unieke en evenwichtige pensioenstelsel. Met positieve gevolgen voor welvaart en welzijn in heel Nederland.
Weinig armoede onder ouderen
Nederland heeft een van de beste pensioenstelsels ter wereld en dat heeft ons veel gebracht. Ons pensioenstelsel zorgt bijvoorbeeld dat armoede onder ouderen heel weinig voorkomt. Onze ouderen hoeven na hun pensioenleeftijd niet te blijven werken om in hun basisbehoeften te voorzien. Dat is in veel landen heel anders. In Duitsland bijvoorbeeld komt armoede onder gepensioneerden drie keer zo vaak voor. In het Verenigd Koninkrijk is dat vier keer zo vaak en in de VS zelfs zeven keer.
Een op de zes Nederlanders
Door samen aan pensioen te werken, is ABP uitgegroeid tot een van de grootste pensioenfondsen ter wereld. Ambtenaren, politiemensen, militairen, onderwijzers… al 100 jaar heeft iedereen die werkt in overheid en onderwijs een ABP-pensioen. Een op de zes Nederlanders ontvangt nu of in de toekomst een pensioen van ABP. Dat brengt een grote verantwoordelijkheid met zich mee, want het rendement dat ABP maakt met het beheren en beleggen van de pensioengelden bepaalt in belangrijke mate de hoogte van die pensioenen.
Goed en duurzaam beleggen
In 2008 heeft ABP een scheiding aangebracht tussen het fonds en de uitvoeringsorganisatie APG. APG zorgt sindsdien voor de pensioenuitvoering en het vermogensbeheer van ABP. ABP en APG hebben daarin een gezamenlijke missie: samen werken aan een goed pensioen in een leefbare wereld. Het belegd vermogen van alle ABP-deelnemers samen bedraagt op dit moment, begin 2022, ongeveer € 540 miljard: dat is anderhalf keer zo veel als de staatsbegroting voor 2022. Door te beleggen is iedere euro die deelnemers inleggen tegen de tijd dat de deelnemer met pensioen gaat, drie keer zoveel geworden. Maar dat pensioen is alleen iets waard in een leefbare wereld. ABP en APG zoeken daarom altijd naar de balans tussen optimaal financieel en maatschappelijk rendement, zodat het goed is voor de pensioenen van nu en van later.
Nederland verandert
We worden ouder en als samenleving grijzer. Een meisje dat nu geboren wordt heeft een levensverwachting van 91,7 jaar. Als ze in 1921 was geboren, was haar levensverwachting 21 jaar korter. Het aantal 80-plussers is in 2050 2,5 keer zo groot als nu. De arbeidsmarkt en het werkgeverschap veranderen ook volop. Nederland telt inmiddels 1,7 miljoen zzp’ers en mensen met een flexibel contract. Arbeidscontracten worden korter en we wisselen vaker van baan.
Nieuw stelsel met behoud van collectiviteit en solidariteit
Al die veranderingen hebben grote invloed op ons pensioenstelsel. Het huidige stelsel past niet meer goed bij deze tijd, waarin we anders werken en vaker een nieuwe werkgever krijgen. Ook is het in dit stelsel heel lastig de pensioenen te verhogen. Nederland is toe aan een transparanter en persoonlijker systeem dat de komende jaren ingaat. Het nieuwe pensioenstelsel moet eenvoudiger: inzicht in rendement en kosten, maar ook met aandacht voor duurzaamheid. Wat overeind blijft in het nieuwe stelsel is de basis die al 100 jaar succesvol is. We behouden het huidige karakter van het pensioenstelsel waarin we samen pech en geluk delen en samen zorgen voor een mooie wereld voor komende generaties.
Thema’s van de toekomst
Om dit voor elkaar te krijgen heeft ABP in 2022 extra aandacht voor twee onderwerpen: een leefbare samenleving en goed pensioen voor iedereen. Twee grote thema’s waar ABP aan werkt en zich voor inzet. Hoe behouden we collectiviteit in een individualiserende samenleving en hoe houden we Nederland ook de komende 100 jaar leefbaar?
Pensioen van gisteren, vandaag en morgen
Heel 2022 besteden ABP en APG aandacht aan de bijzondere mijlpaal ‘100 jaar pensioen van Nederland’. We grijpen dit moment aan om vooruit te kijken; naar het inkomen in een snel veranderende samenleving en naar de toekomst van onze huidige en toekomstige deelnemers. We verzamelen verhalen en praten met onze deelnemers, werkgevers, sociale partners en de politiek, op weg naar 2122. Zodat we samen kunnen blijven werken aan een pensioen in een leefbare wereld, van en voor iedereen.
